สมหมาย ชินนาค สำเร็จการศึกษาวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา (เกียรตินิยมอันดับ 2) จากคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มานุษยวิทยามหาบัณฑิต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และประกาศนียบัตร (ภาษาและวัฒนธรรมเขมร) จากมหาวิทยาลัยภูมินทร์พนมเป็ญ พระราชอาณาจักรกัมพูชา ในระหว่างศึกษาที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่มีความสนใจเรื่องงานพัฒนาและปัญหาเรื่องสิ่งแวดล้อม นอกจากจะออกค่ายอาสาพัฒนาในพื้นที่ชนบทตามป่าดอยต่างๆในจังหวัดเชียงใหม่และใกล้เคียงแล้ว ยังได้ทำหน้าที่เป็นอาสาสมัครสอนภิกษุสามเณรชาวเขา ณ วัดศรีโสดา บริเวณเชิงดอยสุเทพ รวมทั้งได้ชักชวนเพื่อนๆและน้องๆ จัดตั้ง “ชมรมศึกษาปัญหาเพื่อการพัฒนา” และได้รับตำแหน่งประธานชมรมเป็นคนแรก ต่อมาระหว่างศึกษาในชั้นปีที่ 3 ก็สามารถสอบรับทุน “ส่งเสริมผู้มีความรู้ความสามารถพิเศษเป็นอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ ประจำปี 2533” ของทบวงมหาวิทยาลัย (ปีแรกที่จัดตั้งทุนนี้ขึ้น) และได้รับการบรรจุเข้ารับราชการในตำแหน่งอาจารย์เมื่อสำเร็จการศึกษาในปี 2534 ณ สถาบันภาษาและวัฒนธรรม (ต่อมาคือคณะศิลปศาสตร์) มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และได้บุกเบิกเปิดสอนหลักสูตรวิชาโทอินโดจีนศึกษา และมีส่วนร่วมในการร่างหลักสูตรปริญญาโทสาขาภูมิภาคลุ่มน้ำโขงศึกษา และได้รับเป็นประธานหลักสูตรด้วย

สมหมาย ชินนาค เป็นนักมานุษยวิทยาที่มีความสนใจประเด็นเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง, อัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์, มรดกร่วมทางวัฒนธรรมในลุ่มน้ำโขง และชายแดนและภาวการณ์ข้ามแดน ในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง ฉะนั้นผลงานวิจัยและผลงานวิชาการต่างๆจึงเน้นการศึกษาวิจัยในประเด็นที่สนใจในพื้นที่ลุ่มน้ำโขงเป็นสำคัญ ซึ่งปรากฎในผลงานวิจัยไม่ต่ำกว่า 10 เรื่อง และบทความทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษไม่ต่ำกว่า 20 เรื่อง ประกอบกับมีทักษะด้านภาษาเขมร (พูด อ่าน เขียน) จึงเคยทำหน้าที่สอนภาษาเขมรในระดับปริญญาตรีด้วย รวมทั้งยังทำหน้าที่ในการประสานงานกับกัมพูชาในด้านวิชาการทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ จนได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชั้นมหาเสนา (สูงสุดอันดับที่ 2) แห่งพระราชอาณาจักรกัมพูชา เมื่อปี 2564

สมหมาย ชินนาค เคยได้รับรางวัล/โล่เกียรติคุณดังนี้ เหรียญเรียนดีคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปีการศึกษา 2533 ใบประกาศเกียรติคุณเยาวชนดีเด่น สภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ปี 2533 ใบประกาศเกียรติคุณศิษย์เก่าดีเด่นภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เนื่องในงานครบรอบ 50 ปี ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โล่เกียรติคุณอาจารย์ดีเด่น สาขารับใช้สังคม ของสภาอาจารย์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปี 2564

สมหมาย ชินนาค เป็นนักมานุษยวิทยาที่ไม่ถนัดด้านงานบริหาร ทว่าก็พอมีประสบการณ์ด้านการบริหารดังนี้ ประธานหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาภูมิภาคลุ่มน้ำโขงศึกษา (2557-ปัจจุบัน) รองอธิการบดีฝ่ายวิจัย (2547-2549) ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายบริการวิชาการ (2547) รองคณบดีฝ่ายวิจัยและบริการชุมชน (2545-2546) รองคณบดีฝ่ายกิจการนักศึกษา (2544) หัวหน้าสาขาสังคมศาสตร์ (2556-2557) และรองประธานสภาคณาจารย์ (2535)

สมหมาย ชินนาค เป็นนักมานุษยวิทยาที่ไม่ได้สอนวิชามานุษยวิทยาโดยตรง เนื่องจากหน่วยงานที่สังกัดไม่มีหลักสูตรหรือรายวิชานี้โดยตรง จึงอาศัยการแทรกเนื้อหา แนวคิดและทฤษฎีด้านมานุษยวิทยาเข้าไปในตำรา หนังสือ เอกสารประกอบการสอนในรายวิชาที่รับผิดชอบ เช่น เช่น สังคมและวัฒนธรรมกลุ่มประเทศอินโดจีน กลุ่มชาติพันธุ์ในอินโดจีน มรดกร่วมทางวัฒนธรรมภูมิภาคลุ่มน้ำโขง ภูมิภาคลุ่มน้ำโขงกับสังคมโลก ภาวะสมัยใหม่และการพัฒนาในลุ่มน้ำโขง ลุ่มน้ำโขงกับการพัฒนา ชนบทและกระบวนการกลายเป็นเมือง ปรัชญา ศาสนาและความเชื่อในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง ชาติ ชาติพันธุ์และการพัฒนา แนวทางการวิจัยภาษาและวัฒนธรรมภูมิภาคลุ่มน้ำโขง ระเบียบวิธีวิจัยสำหรับนักศึกษาพัฒนบูรณาการศาสตร์ การศึกษาอิสระ ฯลฯ นอกจากนี้ ยังประยุกต์งานภาคสนาม (field study) มาใช้เป็น “กิจกรรมในรายวิชา” ต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นรายวิชาเกี่ยวกับอาณาบริเวณศึกษา (area study) ในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง โดยกิจกรรมในรายวิชาที่ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องและเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้ลงพื้นที่ภาคสนามข้ามแดนในประเทศเพื่อนบ้านในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงก็คือ “Mekong Field Study For MA. Students” สำหรับนักศึกษาปริญญาโท และ “Mekong Development Field Study (MDFS)” สำหรับนักศึกษาปริญญาตรี

• Certificate (Khmer Language and Cultures), Royal University of Phnom Penh, Cambodia, 1996
• มน.ม. สาขาวิชามานุษยวิทยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2539)
• วท.บ. (เกียรตินิยมอันดับ 2) สาขาวิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ม.เชียงใหม่ (2534)